Pomimo tego, że grypa dziś jest powszechna i występuje każdego roku, nie należy jej lekceważyć. To wciąż niebezpieczna choroba, choć poniekąd uśpiła naszą czujność. Co sprawia, że nawet w XXI wieku wirus grypy może nam poważnie zagrażać? I jak możemy się przed nią uchronić? Pomocna będzie tutaj odpowiednia profilaktyka, której bardzo ważnym elementem jest zachowanie prawidłowej higieny oraz skuteczna dezynfekcja.
Co sprawia, że wirus grypy jest dla nas niebezpieczny?
Największy wpływ na zagrożenie epidemiologiczne ma zdolność wirusów grypy do mutacji. Dziś widzimy na przykładzie SARS-Cov-2, że pandemia spowodowana wirusem, z którym człowiek się jeszcze nie zetknął, może mieć fatalne skutki. Tak również było w przypadku dwóch największych pandemii grypy w historii – grypy hiszpańskiej i grypy azjatyckiej (tzw. grypa Hongkong). Obie epidemie zdziesiątkowały społeczeństwo (zmarło wówczas według szacunków ponad 20 milionów ludzi). Jednocześnie uodporniły ludzi na te szczepy wirusów, którzy się z nimi zetknęli – stały się one takim naturalnym szczepieniem. Zawsze dzieje się tak, że przez pewien czas po epidemii społeczeństwo staje się odporne na daną mutację wirusa. Przeważnie jest to kwestia pełnego pokolenia, tj. kilkudziesięciu lat.
Ochrona przed zakażeniem bezpośrednim
Wirus grypy przenoszony jest drogą kropelkową. Do zakażenia może więc dojść poprzez bezpośredni kontakt ze śliną chorej osoby, która jest rozprzestrzeniana przede wszystkim podczas kichania lub kasłania. Dlatego tak ważne jest zasłanianie ust podczas wykonywania tych odruchów. Po pierwsze – aby nie zarażać innych, ale także aby samemu nie złapać w ten sposób niechcianych zarazków. W okresie wzmożonych zachorowań należy w miarę możliwości unikać przebywania w zatłoczonych miejscach. W dusznych, rzadko wietrzonych pomieszczeniach, takich jak środki transportu miejskiego, wirusy mogą długo unosić się w powietrzu, stwarzając ryzyko zarażenia.
Ochrona przed zakażeniem pośrednim
Pośrednio do zakażenia wirusem grypy może dojść poprzez przeniesienie zarazków do ust i nosa na dłoniach lub przedmiotach. Wirusy wydalane przez chorego rozprzestrzeniają się w otoczeniu i osiadają na pobliskich powierzchniach. Dotknięcie takich przedmiotów lub powierzchni, a następnie zbliżenie brudnych rąk do twarzy, stanowi poważne ryzyko zakażenia. Według ekspertów z National Institutes of Health w Bethesda w Maryland człowiek dotyka twarzy ponad 3 razy na godzinę! W okresie wzmożonej zachorowalności powinno się zatem unikać dotykania twarzy w miejscach publicznych, a jeśli nie możemy tego uniknąć – koniecznie dezynfekować dłonie, aby pozbyć się z nich chorobotwórczych patogenów. Ta sama zasada dotyczy spożywania posiłków w przestrzeniach wspólnych. Jeśli zaś chory jest ktoś z naszego najbliższego otoczenia, należy unikać jedzenia i picia z tych samych naczyń, co osoba, u której występują objawy zachorowania.
Jakie są najlepsze środki zapobiegawcze przeciwko wirusowi grypy i Covid-19?
Żeby dobrze to wyjaśnić, najpierw trzeba zrozumieć proces powstawania epidemii. Żeby do niej doszło, spełnione muszą zostać co najmniej trzy warunki. Populacja musi być podatna na dany patogen, w jej pobliżu musi wystąpić źródło zakażenia oraz patogen musi mieć istniejącą w środowisku populacji drogę szerzenia. Eliminacja jednego z tych trzech elementów powoduje zahamowanie procesu epidemicznego. W przypadku wirusa grypy czy SARS-Cov-2 skutecznie możemy ograniczyć ich rozprzestrzenianie na dwa sposoby. Pierwszy z nich dotyczy przerwania za wszelką cenę drogi szerzenia się epidemii poprzez przestrzeganie zasad higieny, w tym stosowanie dezynfekcji rąk i otoczenia. Drugim sposobem na ograniczenie liczby zakażonych jest zmniejszenie liczby osób wrażliwych na wirusa, czyli ich immunizacja poprzez wykonanie szczepienia.
Profilaktyka w kieszeni
Jak czytamy w piśmie branżowym „Pielęgniarka epidemiologiczna”, osoba, która uległa zakażeniu grypą, zaraża innych już na 1–6 dni przed wystąpieniem objawów oraz nawet do 14 dni po ustąpieniu objawów choroby! Najwięcej zarazków przenosimy przez dłonie, dlatego częste mycie rąk to najważniejsza zasada zachowania prawidłowej higieny i profilaktyki zakażeń. Samo mycie nie gwarantuje jednak pozbycia się wszystkich zarazków. Dezynfekcja w rozumieniu medycznym to obniżanie liczby mikroorganizmów do bezpiecznego poziomu. W prostych słowach jest to czynność, którą wykonujemy za pomocą specjalnych środków chemicznych. Prowadzi ona do zniszczenia większości bakterii, wirusów i grzybów w takim stopniu, że nie stwarzają niebezpieczeństwa zakażenia. Warto zatem mieć przy sobie profesjonalny preparat do dezynfekcji dłoni. Przyda się on także wtedy, kiedy przez dłuższy czas nie będziemy mieli możliwości umycia rąk pod bieżącą wodą.
Jak wybrać środki do dezynfekcji, które będą skuteczne i bezpieczne?
Skuteczna dezynfekcja to taka, która została przebadana zgodnie z europejskimi normami dotyczącymi skuteczności środków dezynfekcyjnych. I tak zgodnie z normami dezynfektant musi działać na 99,999% bakterii i grzybów oraz na nie mniej niż 99,99% wirusów obecnych na danej powierzchni. Warto to sobie szybko zobrazować — przy tak silnym działaniu ze 100 000 mikroorganizmów jest w stanie przeżyć tylko 1 (!). Dla porównania, przy zagwarantowanej redukcji 99% bakterii i wirusów, ze 100 000 ostanie się ich już aż 1000. Te pozostające 1000 to bardzo duże niebezpieczeństwo, zwłaszcza dla osób starszych i o obniżonej odporności. Można rzec, że dopiero te dziewiątki po przecinku dają nam odpowiedź na pytanie, czy dezynfekcja jest czy nie jest skuteczna, a także zgodna z wymogami prawnymi dla tego typu środków.
Ponadto na etykiecie wybranego produktu powinien być numer pozwolenia na obrót wydany przez Urząd Rejestracji Produktów Biobójczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Leczniczych, informacja o jego składzie chemicznym i przeznaczeniu (jakie patogeny neutralizuje). Wirusy SARS-CoV-2 i grypy zaliczamy do wirusów osłonkowych. Warto więc szukać wzmianki o działaniu dane środka do dezynfekcji właśnie na te organizmy. Powinnyśmy się wystrzegać produktów bez wyżej wymienionych informacji i o nieprzyjemnym zapachu. Może on świadczyć np. o jego niskiej jakości i szkodliwości dla skóry. Chodzi tu przecież o zdrowie nasze i naszych najbliższych. Warto więc wiedzieć, jak się chronić przed zakażeniem i wykorzystywać te środki zapobiegawcze.
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
