Choroby nowotworowe u dzieci są ciężkim doświadczeniem zarówno dla małych pacjentów, jak i ich najbliższych. Dzieci hospitalizowane z powodu nowotworów mają szczególne potrzeby żywieniowe, ale mogą mieć także specyficzne problemy związane z chorobą, jej leczeniem i działaniami ubocznymi tego leczenia. Przedłużony czas leczenia i hospitalizacji oraz wysoka częstotliwość ponownych przyjęć na oddział może mieć bardziej dotkliwy wpływ na odżywianie właśnie w tej grupie pacjentów, w porównaniu do innych. Ten artykuł to garść najważniejszych informacji na temat żywienia dziecka w chorobie nowotworowej.
Stan odżywienia w chorobie nowotworowej
Stan odżywienia wpływa na rokowanie u dzieci i młodych ludzi dotkniętych chorobą nowotworową. Pacjenci, którzy są dobrze odżywieni, są również w stanie lepiej oprzeć się infekcji i lepiej tolerować leczenie. Odpowiednie odżywianie musi być prowadzone w taki sposób, aby umożliwić dzieciom i młodzieży utrzymanie funkcji organizmu, pozwolić na zaangażowanie w zabawę i inne aktywności, stymulować powrót do zdrowia po urazach i chorobach oraz kontynuację wzrostu i rozwoju organizmu. Ważne jest, aby decyzje dotyczące odżywiania angażowały dzieci oraz ich rodziny, a także uwzględniały szczególne potrzeby pacjentów. Rodziny i dzieci powinny otrzymać pełną informację na temat żywności i suplementów, które otrzymują oraz roli jaką odgrywają w zapewnieniu właściwego odżywiania. Powinni też mieć możliwość omówienia wszelkich kwestii żywieniowych ze specjalistą i otrzymać dane kontaktowe w celu uzyskania kolejnych porad w trakcie procesu leczenia.
Problemy żywieniowe u chorego dziecka
Dzieci mogą prezentować słaby stan odżywienia już przy rozpoznaniu choroby nowotworowej, ale ich odżywianie może być również zaburzone. Może być to konsekwencją prowadzonego leczenia. Mali pacjenci często doświadczają braku apetytu, który nasila się w przypadku nudności i wymiotów, zapalenia błon śluzowych, zapalenia jamy ustnej, a także zmian smaku. Mniejszy apetyt lub jego brak może występować także w przypadku zaparć, biegunek, bólu, zmęczenia i nieprawidłowości metabolicznych. Diagnoza i leczenie mogą mieć także wpływ na emocje dziecka i powodować takie stany jak depresja, zmęczenie lub lęk, które także mogą stwarzać problemy z właściwym odżywianiem. Wczesne rozpoznanie dzieci z fizycznym wyniszczeniem, z utratą wagi jest niezbędne, ponieważ szybka ocena stanu dziecka i odpowiednia reakcja lekarzy przyczynia się do poprawy odżywiania i lepszego późniejszego rokowania.
Choroby nowotworowe u dzieci a dieta- pomocne wskazówki
Temat odżywiania w chorobie nowotworowej u dziecka jest bardzo rozległy i obejmuje nie tylko wskazówki żywieniowe, ale także konkretne przepisy na przyrządzanie zdrowych i smakowitych posiłków. Wszystko po to, aby rodzic mógł jak najprościej radzić sobie z wieloma wyzwaniami żywieniowymi, które pojawiają się w trakcie leczenia.
O czym trzeba w szczególności pamiętać?
Należy pamiętać o tym jak :
- utrzymać dobry stan odżywienia niezbędnego do funkcjonowania i rozwoju dziecka,
- przyspieszyć powrót do sprawności po ewentualnych interwencjach chirurgicznych,
- zmniejszyć ryzyko wystąpienia powikłań pooperacyjnych,
- ograniczać ryzyko wystąpienia cukrzycy i innych chorób dietozależnych,
- redukować objawy skutków ubocznych powstałych na skutek leczenia chemioterapią, radioterapią czy hormonoterapią.
Polecane źródła wiedzy na temat żywienia dzieci chorych onkologicznie
Onkorodzice.pl
Bardzo dobrym źródłem wiedzy na temat żywienia oraz wszelkich innych aspektów choroby nowotworowej u dziecka jest portal onkorodzice.pl, który wystartował 15 lutego 2021 roku w Międzynarodowy Dzień Walki z Nowotworami u Dzieci. Portal ten powstał z inicjatywy środowiska medycznego, Fundacji ISKIERKA (https://fundacjaiskierka.pl/) oraz firm technologicznych 3Soft i Netology. Patronem merytorycznym jest Polskie Towarzystwo Onkologii i Hematologii Dziecięcej (https://ptohd.pl/) . Rezultatem tej współpracy jest obszerna, rzetelna baza wiedzy na temat nowotworów dziecięcych, z której mogą korzystać zarówno rodzice chorujących dzieci, jak i środowisko medyczne. Portal ten ułatwia wymianę doświadczeń z innymi rodzicami znajdującymi się w podobnej sytuacji. Tematy związane z odżywianiem znajdują się pod linkiem : https://www.onkorodzice.pl/dieta-i-opieka/odzywianie-wytyczne/
Naratunek.org
Jeżeli rodzic potrzebuje zapoznać się z konkretnymi przepisami dla dzieci chorych onkologicznie, to wtedy warto odwiedzić stronę fundacji Na Ratunek Dzieciom z Chorobą Nowotworową (https://naratunek.org/) i pobrać ze strony bezpłatny przewodnik https://naratunek.org/zywionko/.
ŻywiOnko jest przyjaznym i praktycznym przewodnikiem po świecie żywienia dzieci i młodzieży w trakcie leczenia onkologicznego. To również cenne źródło wiedzy dla osób, które pacjentów onkologicznych i osoby wyleczone mają w rodzinie i chcą stosować właściwe nawyki żywieniowe. Z ŻywiOnka można zaczerpnąć wiedzę nt.:
- zasad prawidłowego żywienia dzieci i młodzieży,
- tego co jeść rozpoczynając leczenie onkologiczne,
- trudności i wyzwań żywieniowych czekających na różnych etapach leczenia,
- jedzenia idąc na przeszczep,
- tego na czym polega dieta regeneracyjna, wspomagająca organizm w powrocie do zdrowia.
Poza tym w przewodniku jest też wiele praktycznych i inspirujących porad i przykładów na:
- smakowite i zdrowe przepisy kulinarne,
- ćwiczenia relaksacyjne, zwiększające świadomość,
- odpowiedzi na pytania, najczęściej zadawane przez dzieci i rodziców.
Pelnaporcjaopieki.pl
Kolejnym ciekawym źródłem wiedzy o odżywianiu w chorobach onkologicznych jest portal https://pelnaporcjaopieki.pl/, w którym można zadać pytanie m.in. ekspertowi ds. żywienia (https://pelnaporcjaopieki.pl/eksperci/) oraz zapoznać się z wartościowymi tekstami nt. żywienia dziecka w chorobie nowotworowej (zakładka pacjent onkologiczny).
Mamy nadzieję, że ta garść praktycznej wiedzy na temat odżywiania w chorobach nowotworowych u dzieci będzie wskazówką dla wszystkich rodziców, a także innych osób, które interesują się tematem żywienia dzieci chorych. Zawsze warto także skorzystać z porad wykwalifikowanego specjalisty dietetyka, który wyjaśni, na co należy zwracać szczególną uwagę i jakich produktów żywnościowych unikać.
Dla rodziców i opiekunów dzieci chorych onkologicznie polecamy również przewodniki Ani wypadają włosy oraz Mój brat lub siostra ma nowotwór, które w przystępny sposób tłumaczą małym pacjentom i im bliskim proces leczenia.
źródło grafiki: Jedzenie; pl.freepik.com
