Na zlecenie Naczelnej Rady Aptekarskiej powstał raport „Rentowność aptek w latach 2011–2018 wobec zmian rynkowych. Modele marżowe, dostępność leków dla pacjentów, opieka farmaceutyczna”.
Z wyników przedstawionego raportu wynika, ze znacznie spadła liczba aptek w Polsce, co prowadzi do powstawania białych plam na rynku. Konsekwencją takiego zjawiska jest zazwyczaj utrudniony dostęp do leków, co ma fundamentalne znaczenie dla poprawnego działania systemu ochrony zdrowia w Polsce.
Apteki dotknięte są istotną obniżką kwoty marży generowanej na lekach refundowanych, a równocześnie rosną im koszty funkcjonowania , które nie podlegają regulacji a prawom rynkowym. Segment leków refundowanych stanowi obecnie 38% obrotów aptek lecznictwa otwartego. Marże apteczne oraz sposób ich wyliczania nie zostały zmienione ani waloryzowane od 2012 roku, kiedy weszła w życie Nowa Ustawa Refundacyjna (NUR).
Średnia marża apteczna dla wszystkich leków w maju br. wyniosła 23.7% i była niższa o 2.2% w porównaniu do marży w analogicznym okresie 2019 r., a w porównaniu do kwietnia marża spadła o 3.3%.
W maju refundacja leków osiągnęła wartość 659 mln zł, tj. o 16.7% mniej niż w analogicznym okresie 2019 roku.
Równocześnie o 44% wzrosła liczba leków na listach refundacyjnych wydawanych przez apteki, przy spadającym poziomie marży ze sprzedaży, związanym z obniżkami cen leków oraz zmianami list refundacyjnych.
Rynek farmaceutyczny w roku 2018, po siedmiu latach od wprowadzenia NUR, nadal nie odzyskał ilościowego i wartościowego poziomu z 2011 roku. Utracona kwota marży aptecznej na leki refundowane za lata 2012-2018 w odniesieniu do 2011 roku wyniosła 2,3 mld zł.
Obowiązujący w Polsce system naliczania marży w oparciu o grupy limitowe jest niespotykany w innych krajach. Jest on nieadekwatny do dynamicznie zmieniającego się rynku dystrybucji. W Europie są stosowane 4 systemy marżowe: marża procentowa od wartości, marża procentowa w przedziałach cenowych, opłata za wydanie opakowania leku połączona z marżą od wartości oraz opłata za wydanie opakowania leku. Z analizowanych przez firmę IQVIA krajów, Polska ma najniższy poziom realizowanej marży wartościowo na jednym opakowaniu leku, przy znacznie mniejszym poziomie sprzedaży na aptekę i podobnych kosztach prowadzenia działalności.
W raporcie zwrócono uwagę na konieczność zmiany systemu marżowego związaną z potrzebą zapewnienia stabilizacji na rynku aptecznym, pokrywania rosnących kosztów działalności aptek przy dużej presji regulatora na obniżanie cen leków. Zmiana modelu marżowego aptek w konsekwencji zapewnieni bezpieczeństwo pacjenta i lepszy dostęp do leków.
Źródło: www.pexps.pl, rynekaptek.pl
