Inwestycje w nowe technologie medyczne, które dostosowane są do potrzeb konkretnego szpitala, umożliwiają generowanie oszczędności oraz sprawiają, że środowisko szpitalne staje się bardziej przyjazne dla pacjentów, personelu medycznego i zarządzających.
Stosowane i uznane na świecie narzędzie Hospital-Based Health Technology Assessment (HB-HTA), pomocne w podejmowaniu racjonalnych decyzji przy planowaniu zakupów nowych technologii medycznych na poziomie szpitala, ma być wdrożone również w Polsce.
Czyżby kres nietrafionych inwestycji w szpitalach?
Technologie medyczne rozwijają się bardzo dynamicznie – cały czas na rynek wchodzą nowe urządzenia czy rozwiązania. Obecnie szpitale w Polsce same określają kryteria, którymi się kierują przy zakupie i wdrażaniu tych nowości. Jest szansa, że niebawem szpital, planując zakup np. nowej aparatury medycznej sięgnie po system HB-HTA – sprawdzone, międzynarodowe narzędzie.
Projekt, finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, ma na celu opracowanie oraz przetestowanie HB- HTA w praktyce, w szczególności poprzez przeprowadzenie pilotażowej jego oceny w wybranych szpitalach.
Czym jest ocena technologii medycznych w szpitalach HB-HTA?
Narzędzie Hospital-Based HTA umożliwia uzyskanie przez kadrę zarządzającą szpitalem użytecznej i kompleksowej wiedzy dotyczącej, między innymi:
- problemu zdrowotnego w regionie właściwym dla szpitala
- technicznej specyfikacji danej technologii
- skuteczności i bezpieczeństwa stosowania technologii
- kosztów związanych z zakupem i implementacją technologii oraz ich wpływu na budżet szpitala,
- aspektów etycznych, społecznych, prawnych, które są związane z inwestycją w technologię medyczną.
Kiedy system HB-HTA zostanie wdrożony?
Prace nad projektem HB-HTA rozpoczęły się w styczniu 2019 r. i potrwają do czerwca 2022 roku. Hospital-Based HTA może stać się w Polsce jednym z ważniejszych narzędzi wykorzystywanych w planowaniu zakupów nowych technologii medycznych przez szpitale. Stosowana metoda ich oceny będzie podobna, jak w przypadku procesu obejmowania refundacją terapii lekowych.
Dr Iga Lipska, kierownik Działu Monitorowania Świadczeń w Departamencie Świadczeń Opieki Zdrowotnej NFZ przypomina, że w grudniu 2020 r. zakończył się etap badawczy projektu HB-HTA, a na początku stycznia 2021 r. ruszyła jego tzw. faza przedwdrożeniowa.
Bernard Waśko, zastępca prezesa NFZ, zaznaczył, że dla funduszu szczególnie atrakcyjne są te elementy systemu HB-HTA, które mogłyby zostać wprowadzone do systemu zarządzania szpitalami, takie jak profesjonalna ocena nielekowych technologii medycznych. Dodał, że w praktyce być może niektóre rozwiązania w tym modelu mogą znaleźć zastosowanie w różnych sposobach płacenia za jakość w opiece zdrowotnej.
Wspierając dobre praktyki zarządcze w placówkach medycznych – a za takie będziemy, między innymi uznawać elementy oceny technologii medycznych za pomocą HB-HTA – chcielibyśmy uwzględnić je przy kwalifikacji podmiotów do nowej sieci szpitali. Placówki w tej kwalifikacji będą oceniane, m.in. pod kątem wspomnianych praktyk zarządczych, oceny jakości klinicznej i konsumenckiej – zaznaczył Bernard Waśko.
Trzy poziomy wsparcia projektu
W realizowanym projekcie zakładane są trzy poziomy wsparcia stosowania szpitalnej oceny innowacyjnych technologii medycznych: szpitalny (tworzenie w placówkach raportów HB-HTA); regionalny (koordynacja wdrażania tego narzędzia przez Regionalne Centra Oceny Inwestycji); centralny (NFZ jako edukator HB-HTA, z kolei Agencja Oceny Technologii Medycznych zajmie się m.in. certyfikacją jednostek szpitalnych w zakresie HB-HTA).
Czy ten system ograniczy autonomię dyrektorów szpitali?
Eksperci wyrażają nadzieję, że metoda ta ograniczy skłonności do trwonienia pieniędzy podatników i uniemożliwi np. dobudowanie kolejnej sali operacyjnej, podczas gdy już istniejące w szpitalu wykorzystywane są w niewielkim stopniu. Ma to ogromne znaczenie, zwłaszcza w przypadku środków publicznych.
System HB-HTA będzie też stanowił kolejne wsparcie oraz uzupełnienie dla Instrumentu Oceny Wniosków Inwestycyjnych w Sektorze Zdrowia (IOWISZ). Kolejne, ponieważ w grudniu 2020 r. Sejm przyjął nowelizację ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, dotyczącą zasad oceny wniosków inwestycyjnych w ochronie zdrowia.
Celem tych zmian w przepisach jest m.in. eliminacja nadpodaży usług medycznych, a także dostosowanie inwestycji w sektorze zdrowia do rzeczywistych potrzeb.
Zatem wdrożenie HB-HTA powinno przynieść pozytywne skutki dla:
- szpitali (podejmowanie racjonalnych decyzji inwestycyjnych);
- pacjentów (przyspieszenie wdrażania innowacji w opiece zdrowotnej);
- płatnika ( HB-HTA zwiększa efektywność wydatkowania środków publicznych na świadczenia opieki zdrowotnej).
Za: Rynek Zdrowia ( wypowiedzi w tekście pochodzą z konferencji ,,HB-HTA w Polsce – proponowane rozwiązania” , która odbyła się 15 grudnia 2020 r.).
