Od kilku lat w polskich aptekach można kupić marihuanę medyczną w postaci doustnego aerozolu, suszu lub ekstraktu. Wszystkie produkty marihuany medycznej są wydawane na receptę Rpw za 100% odpłatnością.
W związku z coraz większym zainteresowaniem różnymi produktami marihuany medycznej i szybko rosnącym rynkiem sprzedaży, głównie suszu, możemy się zastanawiać, czy lekarze i farmaceuci mają dostateczną wiedzę dotyczącą tych produktów i ich zastosowania? Czy wiedzą, jakie są wskazania do stosowania i jakich informacji oczekuje pacjent? Czy zdają sobie sprawę, że marihuana medyczna jest także środkiem uzależniającym i jest stosowana rekreacyjnie?
W pierwszej części artykułu o medycznej marihuanie przedstawimy różne produkty zarejestrowane w Polsce oraz wskazania do ich stosowania.
Medyczna marihuana w Polsce
Na rynku polskim obecnie dostępne są następujące produkty:
- Sativex – aerozol do stosowania w jamie ustnej zarejestrowany jako produkt leczniczy
- Cannabis Flos – susz marihuany medycznej zarejestrowany jako surowiec farmaceutyczny do receptury aptecznej
- Cannabis extractum normatum – ekstrakt z marihuany medycznej zarejestrowany jako surowiec farmaceutyczny do receptury aptecznej
Sativex (Delta-9-tetrahydrocannabinolum + Cannabidiolum)
Aerozol do stosowania w jamie ustnej. Jest wskazany w łagodzeniu objawów spastyczności o przebiegu umiarkowanym do ciężkiego u dorosłych pacjentów ze stwardnieniem rozsianym (ang. multiple sclerosis – MS), u których brak jest odpowiedzi na inne produkty lecznicze łagodzące spastyczność, a którzy wykazują klinicznie znamienną poprawę objawów związanych ze spastycznością we wstępnym etapie terapii.
Lek podawany jest na śluzówkę jamy ustnej, dawkowanie powinno być dobrane indywidualnie. Ponieważ preparat zawiera dużą dawkę kannabinoidów może powodować działania niepożądane, m.in. zawroty głowy i senność, dlatego w trakcie terapii należy powstrzymać się od prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn (1).
Przeczytaj o interakcji medycznej marihuany z lekami
Cannabis Flos, czyli medyczna marihuana
Na rynku polskim jest zarejestrowanych 19 rodzajów suszu z różną zawartością THC i CBD (lista w zał.). Są to surowce do receptury i nie mogą być wydawane z apteki w opakowaniach producenta, ale w opakowaniach aptecznych. Mogą być stosowane w postaci waporyzacji przy użyciu specjalnych urządzeń, do których pacjent wkłada określoną przez lekarza dawkę suszu. Dobór odpowiedniej dawki medycznej marihuany jest dużym wyzwaniem. Ogólna zasada polega na tym, że na początku stosuje się najniższe dawki i stopniowo się je zwiększa w myśl zasady „start low and go slow”. Chodzi o to, aby dobrać najniższą skuteczną dawkę terapeutyczną, a więc ilości i częstości wykonywanych wdechów zapewniających efekt terapeutyczny, przy jednoczesnym zminimalizowaniu ryzyka wystąpienia działań niepożądanych.
Wskazaniem do zastosowania takiej postaci suszu są zazwyczaj następujące stany chorobowe: przewlekłe bóle oraz zaburzenia lękowe (2). Mamy tu jednak do czynienia z bardzo specyficzną sytuacją. Cannabis flos zarejestrowany jako surowiec do receptury, jest tak naprawdę półproduktem do przygotowania odpowiedniej postaci leku w aptece tj. ekstrakt olejowy, kapsułki czy czopki. Niestety, tylko pojedyncze apteki w Polsce są przygotowane do robienia takich postaci leku. Co więcej stosunkowo niewielu lekarzy wie, jak wypisać receptę i jakie dawkowanie dobrać dla pacjenta, u którego zastosowana farmakoterapia nie przyniosła odpowiednich efektów. Tak wiele niejasności przy zapisywaniu i stosowaniu suszu lub innych postaci leków z marihuany pokazuje, że potrzebne są specyficzne regulacje oraz edukacja zarówno lekarzy jak i farmaceutów w odpowiednim stosowaniu Cannabis flos.
Sprawdź marihuana lecznicza – poradnik dla pacjentów
Cannabis extractum normatum
Na rynku polskim są zarejestrowane 4 rodzaje ekstraktów z różną zawartością THC i CBD. Są to surowce do receptury i nie mogą być wydawane z apteki w opakowaniach producenta, ale w opakowaniach aptecznych. Ekstrakty są przeznaczone do stosowania pod język, a lekarz określa dawkę dla pacjenta w zależności od jego stanu chorobowego. Ekstrakt może być wykonywany w warunkach aptecznych z suszu marihuany medycznej, jednakże ze względu na skomplikowany technologicznie proces i wysokie koszty, niewiele aptek w Polsce świadczy tego typu usługę. Ekstrakt może stanowić samodzielny preparat lub być składnikiem np. czopków, maści czy kapsułek. W przypadku ekstraktów z wysokim THC można rozcieńczać je np. olejem rzepakowym. Może stanowić alternatywę dla suszu, który do podania wymaga waporyzatora. Ten sposób podania marihuany medycznej może być bardziej korzystny w przypadku osób starszych czy też chorych leżących.
Zawsze trzeba pamiętać, że terapia medyczną marihuaną może być wdrożona wówczas, gdy inne metody leczenia nie przyniosły oczekiwanej korzyści dla pacjenta. Nie jest to terapia stosowana standardowo, a wiele znaków zapytania odnośnie efektywnego dawkowania i postaci leku robionego, nadal pozostaje wyzwaniem zarówno dla lekarza, jak i farmaceuty.
Medyczna marihuana w Polsce: opracowanie Ewa Zygadło-Kozaczuk
na podstawie:
- Sativex – ChPL
- https://www.mdpi.com/2227-9059/10/10/2576; “Flower Power”: Controlled Inhalation of THC-Predominant Cannabis Flos Improves Health-Related Quality of Life and Symptoms of Chronic Pain and Anxiety in Eligible UK Patients.
- Lista surowców Cannabis flos zarejestrowana w Polsce
