Bezpieczeństwo zdrowotne kraju, o którym można mówić wtedy, kiedy obywatele czują się w nim bezpiecznie, jest tak samo ważne, jak bezpieczeństwo militarne. Bezpieczeństwo lekowe definiuje się poprzez kilka elementów: stan zapasów, analizy braku leków oraz prognozowanie popytu na leki.
Rola przemysłu farmaceutycznego – czy pacjenci mogą się czuć bezpieczni?
Kolejna rzecz istotna dla bezpieczeństwa lekowego to lokalna produkcja zarówno gotowych leków, jak i substancji czynnych. Podczas konferencji zorganizowanej przez firmę Termedia pt. „ Plan dla bezpieczeństwa lekowego w Polsce” przedstawiciele krajowych producentów wyrazili opinię, że nie mamy właściwie w kraju polityki lekowej. Polityka państwa, polegająca tylko na obniżaniu cen leków, nie zapewnia bezpieczeństwa lekowego. Oparcie się głównie na rynkach azjatyckich, jak to teraz ma miejsce, może być bardzo niebezpieczne.
Problem zaczęła dostrzegać Unia Europejska, przygotowując strategię farmaceutyczną dla Europy. Jej celem jest uniezależnienie się od importu z rynków azjatyckich, wspieranie europejskiego przemysłu farmaceutycznego, a co za tym idzie – zapewnienie krajom Unii Europejskiej zaopatrzenia w bezpieczne i przystępne cenowo leki.
Jakie rozwiązania dla branży farmaceutycznej potrzebne są już dziś?
Uczestnicy e-konferencji Termedii wysunęli kilka postulatów:
- Pracować w grupach roboczych wśród ekspertów zagranicznych.
- Wszystkie środki i siły skupić teraz na walce z pandemią, a negocjacje cen przenieść na przyszłość, zapomnieć o korytarzach cenowych.
- MZ powinno pomóc uzyskać stabilność firmom – wprowadzić narzędzia zwiększające rodzimą produkcję leków.
Najniższe ceny w Unii Europejskiej
Obecnie 40% leków dostępnych w aptekach jest produkowanych w Polsce. Aby odsetek ten nie malał, jak dotychczas, tylko rósł, potrzebne są rozwiązania zachęcające do produkcji leków w Polsce. Ceny leków niechronionych patentem są u nas najniższe w UE, więc dalsza ich erozja czyni produkcję w naszym kraju nieopłacalną. Obecnie mieścimy się w grupie 4 najtańszych krajów (Węgry, Holandia, Rumunia i Polska). Co istotne, Polska nie jest krajem przetargowym, tak jak Węgry i Holandia, i ma zupełnie innego typu regulacje wymagające dyskusji między płatnikiem a producentem, dotyczące optymalizacji wydatków budżetowych na leki.
Bezpieczeństwo lekowe a Covid-19. Jak przetrwać pandemię?
Pandemia COVID-19 pokazała to, czego najbardziej się obawiano. Bezpieczeństwo lekowe nie tylko w Polsce, ale też w Europie stanęło pod znakiem zapytania.
Katarzyna Dubno z Adamedu podczas panelu, zorganizowanego przez Termedia mówiła: „ Jako krajowi producenci leków od dawna ostrzegaliśmy, że polski system zapewnienia bezpieczeństwa lekowego jest niedoskonały i nie sprawdzi się w czasach kryzysu. Niestety nie doczekaliśmy się żadnych konkretnych działań. Jesteśmy świadomi, że Polska i Europa są uzależnione od substancji czynnych produkowanych w Azji, a bez nich nie powstanie żaden lek. Rządy w obliczu niepewności zamykały granice na najważniejsze leki albo reglamentowały dostawy. Krajowi producenci zrobili wszystko, żeby w Polsce nie zabrakło leków i tak naprawdę cudem nam się to udało. Nadal jednak nie wyciągnęliśmy z tego wniosków i nie stworzyliśmy projektu, który miałby zwiększyć produkcję API w Polsce. Nic też nie wskazuje na to, że to się ma w najbliższym czasie zmienić.”
Bezpieczeństwo lekowe: oczekiwania polskiego rynku farmaceutycznego
Krajowi producenci leków apelują o przyspieszenie prac nad zwiększeniem bezpieczeństwa lekowego i włączenie zapisów dotyczących bezpieczeństwa lekowego do osobnego projektu nowelizacji, który mógłby być procedowany niezależnie. Przewidują w najbliższym roku utrzymującą się nieprzewidywalność otoczenia rynkowego. Wynika ona z wpływu pandemii na gospodarkę i ograniczonego dostępu pacjentów do ochrony zdrowia. Aby mogli dalej inwestować, oczekują większej przewidywalności zarówno sytuacji rynkowej, jak i decyzji administracyjnych, aby zapewniona została ciągłość produkcji. Dlatego liczą na Ministerstwo Zdrowia, że w ramach dobrej współpracy i partnerstwa odroczy tegoroczne negocjacje cenowe.
Partner bezpieczeństwa lekowego
Krajowi producenci leków proponują, aby mechanizm zachęt do produkcji w Polsce odnosił się do producenta leków, a nie poszczególnych produktów. Dlatego postulują wprowadzenie instytucji partnera bezpieczeństwa lekowego. Zostawałby nim producent, który jedną czwartą swoich leków refundowanych wytwarza w Polsce. Taka firma nie byłaby zmuszana do zrównywania cen swoich leków z azjatycką konkurencją, mogłyby one pozostać na dotychczasowym poziomie. Tymczasem odbywające się co kilka lat negocjacje decyzji refundacyjnych zakładają nieustanne obniżki cen tych samych leków.
Bezpieczeństwo lekowe powinno być priorytetem
Transfer technologii i zwiększanie produkcji w Polsce wymagają inwestycji i zdobycia rynku, a na to potrzebne są środki. „Trudno promować w refundacji lek, który dopiero ma być produkowany. Poza tym to nie wybrane przez resort zdrowia leki gwarantują bezpieczeństwo, tylko ich producent, który w razie potrzeby dostarczy potrzebne terapie” – mówi Krzysztof Kopeć, prezes PZPPF.
Krajowi producenci leków podkreślają, że twórcy projektu nowelizacji ustawy właściwie zdefiniowali jej cele. Jednak potrzebne są dalsze prace nad tym dokumentem, ponieważ zaproponowane mechanizmy nie zwiększą produkcji leków w Polsce.
Źródła: materiały prasowe PZPPF, farmacja.net sp. z o. o, www.termedia.pl
