Szacowany wskaźnik filtracji kłębuszkowej (eGFR, ang. estimated GFR) to istotne narzędzie diagnostyczne w ocenie funkcji nerek. Wykorzystuje stężenie kreatyniny we krwi do oszacowania, jak dobrze nerki filtrują zanieczyszczenia z krwiobiegu.
Badanie eGFR jest ważnym wskaźnikiem stanu zdrowia nerek i może pomóc we wczesnym wykryciu problemów z nimi związanych lub kontrolować postęp choroby. Uszkodzenie filtracji kłębuszkowej może prowadzić do zatrzymywania toksyn i zanieczyszczeń we krwi, co z kolei może skutkować poważnymi konsekwencjami.
Na czym polega badanie eGFR?
Badanie eGFR przeprowadza się poprzez oznaczenie stężenia kreatyniny w surowicy krwi i wyznaczenie eGFR. Wskaźnik filtracji kłębuszkowej jest obliczany przy użyciu wzoru MDRD lub innego dostępnego algorytmu, który bierze pod uwagę wiek, płeć oraz poziom kreatyniny. Wynik podaje się w przeliczeniu na standardowe pole powierzchni ciała pacjenta, a jednostką są mililitry na minutę na 1,73 m2 powierzchni ciała (ml/min./1,73m2).
Wskazania do przeprowadzenia badania eGFR
Analiza jest zalecana w przypadku podejrzenia niewydolności nerek, monitorowania pacjentów z chorobami nerek lub przy ocenie wpływu leków na funkcjonowanie tego narządu. Pacjenci z cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym, czy przewlekłą chorobą nerek powinni regularnie wykonywać to badanie.
Kiedy i jak prawidłowo mierzyć ciśnienie krwi?
Badanie eGFR: normy, interpretacja wyników
Normy dla wartości eGFR mogą różnić się w zależności od laboratorium i użytego wzoru do obliczeń, jednak ogólnie wartości powyżej 90 ml/min/1.73 m2 są uznawane za normę. Ewidentnie niższe wartości (np. poniżej 30 ml/min/1,73 m²) mogą świadczyć o niewydolności nerek, które często jest związane z przewlekłymi chorobami nerek, nadciśnieniem tętniczym, czy cukrzycą. Zbyt wysokie wartości eGFR również wskazują na nieprawidłowość jaką jest hiperfiltracja kłębuszkowa. Może ona występować na przykład w przebiegu cukrzycy.
Interpretacja wyników
Wartości eGFR mogą różnić się w zależności od wieku, płci pacjenta, masy mięśniowej, nawodnienia organizmu, czy stosowania niektórych leków, dlatego istotne jest uwzględnienie tych czynników przy interpretacji wyników. Najlepiej jest każdorazowo skonsultować je z lekarzem.
Badanie klirensu kreatyniny a wartość eGFR
Badanie klirensu kreatyniny polega na oznaczeniu stężenia kreatyniny w dobowej zbiórce moczu oraz w surowicy krwi. Jest bardziej czasochłonne i skomplikowane, ale nieco dokładniejsze niż oszacowanie eGFR. Pomimo tego, oba badania dostarczają istotnych informacji o funkcjonowaniu nerek.
Wskazania do zlecenia badania klirensu kreatyniny
Badanie klirensu kreatyniny jest zalecane w przypadku podejrzenia zaawansowanej niewydolności nerek lub w sytuacjach, gdy konieczna jest dokładniejsza ocena funkcji nerek. Jest to szczególnie istotne w diagnostyce pacjentów z przewlekłymi chorobami nerek. Wyniki klirensu kreatyniny oraz eGFR mogą uzupełniać się i potwierdzać wzajemnie. Dzięki kompleksowej analizie obu wskaźników lekarz może dokładniej ocenić stan zdrowia nerek i dostosować terapię do indywidualnych potrzeb pacjenta.
